KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, Girişimcilik İklimi dergisine Girişimcilik Konseyi ve Türkiye’nin Girişimcilik Ekosistemi İçindeki Yerini değerlendirdi, KOSGEB'in çalışmalarını anlattı.
Potansiyel girişimciler için rol modeli oluşturacak ulusal başarı hikâyelerinin ve girişimcilerin uluslararası başarılarının ortaya çıkarılması ve görünür kılınması önemlidir. Başarı hikâyeleri, girişimciliğin toplumun her kesiminde kariyer alternatifi olarak benimsenmesine katkı sağlayacaktır. Detaylar haberimizde..
KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, Girişimcilik İklimi dergisine Girişimcilik Konseyi ve Türkiye’nin Girişimcilik Ekosistemi İçindeki Yerini değerlendirdi.
“Klasik fizik kurallarından esinlenme sonucu konuşma hayatına girmiş olan "boşlukta hayat olamaz" deyişi, girişimcilik literatürüne "boşlukta girişimcilik yoktur" şeklinde yansımış ve bu deyişe şu anlam yüklenmiştir: Girişimciler, birbiriyle etkileşim içinde bulunan birçok bileşenin bulunduğu bir sistem içinde var olmaktadır. Ekosistem adını verdiğimiz bu sistemin unsurları karmaşık ve özgül yollarla etkileşimde bulunmaktadır.
Birçok araştırmacı ekosistemin unsurlarını inceleyen çalışmalar yapmış ve bu çalışmalar girişimcilik stratejilerinin dayanağını oluşturmuştur. Isenberg (2009) . Aşağıda sıralanan temel unsurları, büyük çaplı girişimcilik halkası etrafında dizili küçük halkalar içerisinde şematik biçimde ortaya koyarak daha berrak hale getirmiştir. Bu halkalar aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır.
Ülke yöneticileri/hükümetler tarafından girişimciliği desteklemek üzere etkin kurumlar ve destekleyici mevzuat oluşturulmalı, girişimciliği engelleyen faktörler ortadan kaldırılmalıdır. Risk almanın teşvik edildiği ve dürüstçe iflas eden girişimcilere yeni şans tanıyan yaklaşımın benimsendiği bir kültür içerisinden yeni girişimcilerin filizlenmesi daha kolay olacaktır.
Potansiyel girişimciler için rol modeli oluşturacak ulusal başarı hikâyelerinin ve girişimcilerin uluslararası başarılarının ortaya çıkarılması ve görünür kılınması önemlidir. Başarı hikâyeleri, girişimciliğin toplumun her kesiminde kariyer alternatifi olarak benimsenmesine katkı sağlayacaktır.
Beceri/sosyal sermaye ekosistemin önemli bir unsurudur ve nitelik ve beceri düzeyi yüksek beşeri sermayenin oluşumu desteklenmelidir. Girişimcilerin mikro kredi, melek yatırımcılar, risk sermayesi gibi finansman kaynaklarına ulaşımını kolaylaştıracak sistemler kurulmuş olmalı, sermaye piyasaları ile ilgili düzenlemeler etkin ve yeterli olmalıdır. Girişimciliğin geliştirilmesine yönelik faaliyet gösteren sivil kuruluşların varlığı ve kamu-sivil kuruluş işbirlikleri ekosistemde yerini almalıdır. Girişimcilik kavramı ilk-orta eğitim düzeyinden başlayarak öğretilmeli ve yaşam boyu eğitimin içindeki yerini almalıdır. İletişim, enerji, ulaşım ve lojistik altyapısı şüphesiz girişimcilik ortamının en temel unsurlarındandır.
Altyapının tamamlayıcı elemanları olarak teknoloji bölgeleri ve kuluçka merkezleri yenilikçi fikirlerin filizlenmesi ve ekonomik değere dönüşmesi açısından önemli araçlardır. Kümeler, girişimci örgütleri, iş birliği ağları, eğitim, danışmanlık, hukuk, muhasebe gibi destek hizmetleri, tedarikçi ilişkileri ve dağıtım kanalları ekosistemin diğer unsurlarıdır.
Ülkemizde gerek girişimcilik politikalarının oluşturulmasında gerekse destek mekanizmalarının tasarlanması ve uygulanmasında öncü bir kuruluş olan KOSGEB, yukarıda sayılan ekosistem halkalarını birçoğuna ilişkin faaliyetler yürütmektedir. Bunların bir kısmı aşağıda özetlenmektedir.
Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri, girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak ve girişimcileri iş planı kavramı ile tanıştırarak başarılı işletmelerin kurulmasını sağlamak amacı ile verilmekte ve eğitim sonunda girişimci adaylarının kendi iş fikirlerine yönelik iş planlarını hazırlayabilecek bilgi ve deneyimi kazanmaları hedeflenmektedir. Modelin ülke çapında yaygınlaştırılması amacıyla benzer misyonu paylaşan kurum/kuruluşlarla stratejik ortaklıklar kurulmaktadır. Ortaklar arasında İŞKUR, Belediyeler, Ticaret ve Sanayi Odaları ve çeşitli meslek kuruluşları bulunmaktadır. Eğitimler, içerik ve uygulama yöntemi açısından KOSGEB'in belirlediği standartlarda yapılmaktadır. Bu strateji ile, Türkiye'nin en ücra köşelerine eğitim hizmeti götürülebilmiş, üniversitelerimizde girişimcilik eğitimleri yaygınlaştırılmıştır. KOSGEB Girişimcilik Destek Programı kapsamında gerçekleştirilen Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerindeki yeni açılımla, 2010-2011 yılları içerisinde 60.000 girişimci adayının eğitilmesi sağlanmıştır.
Eğitimlerini tamamlayarak yeni iş kuran girişimcilere başlangıç sermayesi desteği verilmektedir. Diğer taraftan KOSGEB, kuluçka merkezlerinin (inkübatörlerin) 1990 yılından beri öncülüğünü yapmaktadır. Kuluçkalar, yeni kurulan işletmelere en kırılgan oldukları başlangıç yıllarında bir çatı altında geçici surelerle mekân tahsis ederek ve koçluk, ağ mekanizmalarına erişim, finansmana erişim gibi destekler vererek sürdürülebilir bir yapıya kavuşmalarını sağlayan mekanizmalardır. KOSGEB himayesinde ve desteğiyle kurulan iki tür kuluçka merkezi bulunmaktadır.
TEKMER’ler (Teknoloji Geliştirme Merkezleri), üniversite kampüslerinde ve üniversiteler tarafından tahsis edilen binalarda KOSGEB tüzel kişilik şemsiyesi altında faaliyet gösteren işletme kuluçkalarıdır. Türkiye genelinde 28 üniversite ile iş birliği içerisinde kurulan ve yönetilen bu merkezlerde Ar-ge ve teknoloji tabanlı firmalar desteklenmekte, bu firmaların üniversite imkânlarından faydalanarak teknik ve teknolojik bilgiye erişimleri kolaylaştırılmakta, üniversite ve üniversite dışında gerçekleştirilen Ar-Ge çalışmalarının ticarileştirilmesine imkan sağlanmaktadır. Türkiye ve dünya ölçeğinde başarı hikayesine dönüşmüş birçok firmanın filizlenerek büyüdüğü TEKMER’ler, üniversitelerin girişimcilik ekosisteminin vazgeçilmez bir bileşeni haline gelmiştir. KOBİ’lerin kendi bünyelerinde yürüttüğü Ar-Ge çalışmaları sürecinde üniversite-sanayi iş birliğini kurmak üzere geliştirilen "Duvarsız Teknoloji İnkübatörü" modeli ise sıradan bir köprü vazifesinin ötesinde, üniversite ve sanayi arasında iki yönlü bilgi alışverişine imkan sağlayarak teknolojinin ekonomik değere dönüşümünü hızlandıran ve etkinleştiren bir role sahiptir.
Kısa adı İŞGEM olan İş Geliştirme Merkezleri ise yörelerde başarılı küçük işletmelerin kurulmasını destekleyerek girişimciliğin geliştirilmesi, girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması ve yerel ekonomik gelişmenin sağlanması amacına yönelik olarak kurulan kuluçkalardır. Bağımsız tüzel kişilik olarak kurulan bu kuluçkalara KOSGEB tarafından kuruluş ve işletme dönemlerinde destek vermektedir. İŞGEM'ler kar amacı gütmeyen yapıda, belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları (vakıf, dernek, oda vs.) ve kooperatifler tarafından kurulabilmektedir. Dünya Bankası, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlarla yapılan çalışmalar sonucu elde edilen 20 Ekosistemi yıllık tecrübenin sonunda KOSGEB kendi İŞGEM destek modelini oluşturmuştur. Bu modelde, temel uluslararası kriterlerden taviz vermeksizin, ülkemiz koşullarına uygun bir yapı kurgulamıştır. Ayrıca İŞGEM adı Patent Enstitüsünde tescil ettirilmiştir. İŞGEM adını kullanabilme kriterlerine uygun kuluçka merkezlerine İŞGEM adı kullanım hakkı verilmektedir. Bu hakkı elde eden kuluçka merkezleri de KOSGEB İŞGEM kuruluş ve işletme desteklerinden faydalanmaktadır. Yeni girişimcilerin desteklenmesinde etkin bir araç olarak İŞGEM Modeli ülke çapında yaygınlaştırılmaktadır.
KOSGEB, örgün sistem içerisinde girişimcilik dersi veren üniversitelerde iş planı yarışmaları düzenlenmekte, böylece hem başarılı öğrenciler ödüllendirilmekte hem de üniversitelerde girişimcilik kültürünü yaygınlaştırmak açısından üniversiteler teşvik edilmektedir.
2006 yılından beri verilmekte olan Avrupa Girişimcilik Ödülü 2010 yılına kadar sadece üye ülkeler ve Norveç'in katılımına açık bir program olmasına rağmen, Avrupa KOBİ Haftası etkinliklerine aktif olarak katılan KOSGEB'in çabaları sonucunda programa Türkiye'nin de dâhil edilmesi sağlanmıştır. Başkanlığımız bu inisiyatifin Türkiye temas noktasıdır. Bunun yanı sıra, diğer girişimcilere rol modeli ve esin kaynağı olabilecek başarılı yeni girişimciler ve KOBİ'ler için Türkiye çapında bir ödül programı başlatılmış olup ilk ödüller 2012 yılında verilecektir.
İlk paragrafta, ekosistem içindeki unsurların birbirleriyle karmaşık ve özgül bir etkileşim içinde olduğu ifade edilmektedir. Girişimciliğin sürdürülebilir niteliğe kavuşabilmesi için, bu etkileşim düzeylerinin iyi bilinmesi, aradaki boşlukların doldurulması ve halkaların birbirine bağlanması, bir başka ifadeyle ekosistemin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerekir. Bu noktadan hareketle GİRİŞİMCİLİK KONSEYİ kurulmuştur.
4 Ocak 2012 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sn. Nihat ERGÜN'ün katılımıyla resmi açılışı gerçekleştirilen Girişimcilik Konseyi çalışmalarının koordine edilmesi görevi KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı'nın (KSEP) 1.1.6. maddesi gereği KOSGEB'e verilmiştir.
Konsey'in görevi, Türkiye'deki ekosistemi bir bütün içinde ele alarak;
- Girişimcilik kültürünün ve ortamının geliştirilmesi ve girişimciliğin yaygınlaştırılması için yeni stratejilerin ve politikaların belirlenmesine,
- Bu kapsamda girişimcilerin desteklenmesine, girişimciliği engelleyen unsurların giderilmesine,
- Yerli ve yabancı finans kaynaklarına ulaşım kolaylığı getirilmesine,
- İleri teknoloji ve yüksek katma değer yaratan girişim faaliyetlerinin özendirilmesine ve
- Uluslararası rekabet gücü olan girişimci potansiyeli oluşturulmasına yönelik kararlar alınmasını sağlamaktır.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı'nın başkanlık yaptığı konseyin üyeleri, aşağıda belirtilen kamu kurumlan ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinden oluşmaktadır.
- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Ekonomi Bakanlığı
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
- Kalkınma Bakanlığı
- Maliye Bakanlığı
- Milli Eğitim Bakanlığı
- Hazine Müsteşarlığı
- KOSGEB
- İŞKUR (Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü)
- TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu)
- YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu)
- TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği)
- TOBB Kadın Girişimciler Kurulu
- TOBB Genç Girişimciler Kurulu
- TOBB Türkiye Girişim Sermayesi Meclisi
- TESK (Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu)
- ASKON (Anadolu Aslanları İşadamları Derneği)
- ENDEAVOR Derneği
- GYİAD (Genç Yönetici ve İşadamları Derneği)
- KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği)
- MÜSİAD (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği)
- TEKNOGİRİŞİM (Teknogirişim İşletmeleri Araştırma Geliştirme Derneği)
- TGBD (Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Derneği)
- TİKAD (Türkiye İş Kadınları Derneği)
- TÜGİK (Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu)
- TUSKON (Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu)
- TÜGİAD (Türkiye Genç İşadamları Derneği)
- TÜMSİAD (Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği)
- TÜRKONFED (Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu)
- TÜSİAD (Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği)
Konsey çalışmaları toplantılar, çalışma grupları ve Konsey Web Portalı araçları ile yürütülmektedir. Eğitim ve Finansman çalışma grupları çalışmalarına başlamış olup diğer çalışma gruplarının oluşturulması ve portal oluşumuna ilişkin çalışmalar sürmektedir. Konsey çalışmaları ülkemizdeki tüm kurum ve kurulların katkı ve katılımlarına açıktır.
Konsey çalışmalarının temellinde, evrensel uygulamaların yerel ve ülkesel bağlamda değerlendirilerek ekosisteme dahil edilmesi, ileri teknoloji ve yüksek katma değer yaratan girişimcilik faaliyetlerinin önceliği, “önce küçük olanı düşün” ve diğer Avrupa Küçük İşletme Yasası kurallarının gözetilmesi bulunmaktadır. Bu sürecin en önemli aktörü, odak noktası ve katılımcı ise şüphesiz girişimcilerdir.”
Yazar Yorumu: Başta KOSGEB olmak üzere ilgili devlet oraganlarını girişimciliğe verikleri önem için tebrik etmek lazım. Zaten girişimcilik ancak bu şekilde bir devlet politikası haline getirilerek diğer ayakların da tetiklenmesiyle bir ekosistem haline gelebilir. Biz de Girişim Haber olarak bu ekosistemin oluşmasında insiyatif alarak sorumluluk üstleniyor; siz değerli okurlarımıza en kaliteli ve en taze haberleri ulaştırıp, yönlendirici rehber niteliğindeki makale haberlerimizle, 30'a yakın kategoride girişimcilik ekosistemimizdeki gelişmeleri sizlere ulaştırıyor, başarı hikayelerimizle sizleri motive etmeyi amaçlarken, trend eğilimi haberlerimizle sizlerin öngörülerini açık tutmaya çalışıyor, iş fikirleri haberlerimizle projelerinizi zenginleştirmeyi amaçlıyoruz. Kısacası ülkemizde daha bilinçli bir girişimcilik ekosistemi oluşmasında çaba gösteriyoruz. Gayret bizden, takdir siz değerli okurlarımızdandır.
KOSGEB kaynaklı bu analiz/yorum haberimizi tüm okurlarımızın ilgi ve bilgisine sunuyoruz.
İdris Cin / Girişim Haber